هزینه لقاح مصنوعی و بارداری به روش IUI(آی یو آی) و IVF (آی وی اف)

لقاح  مصنوعی درمانی است که به کمک زوج‌های نابارور می‌آید. در این روش اسپرم مستقیماً وارد رحم مادر می‌شود و به همین دلیل تلقیح داخل رحمی (IUI) نیز نامیده می‌شود. لقاح خارج رحمی (IVF) دیگر درمان ناباروری است که میزان موفقیت آن بیشتر است و البته هزینه بالاتری نیز دارد.

لقاح مصنوعی چیست؟

لقاح مصنوعی یکی از روش‌های درمان ناباروری است که در آن نطفه به صورت مستقیم در رحم زنان کاشته می‌شود. این روش به دو صورت انجام می‌شود: لقاح داخل رحمی (آی یو آی) و لقاح داخل دهانه رحم (آی سی آی) یا تلقیح داخل واژن.

لقاح داخل رحمی (آی یو آی) امروزه به عنوان روشی رایج برای انجام لقاح مصنوعی شناخته می‌شود و بیشترین میزان موفقیت در تولید نوزادان زنده را دارا می‌باشد.

بارداری به روش IUI (آی یو آی)

متقاضیان IUI

بعضی مشکلات باروری با بهره‌گیری از آی یو ای قابل درمان است:

• ناباروری غیرقابل توضیح
• زخم دهانه رحم یا ناهنجاری مخاطی دهانه رحم
• درد شدید هنگام مقاربت
• مشکلات نعوظ یا انزال
• ابتلا هر یک از همسران به بیماری‎های منتقل شونده از راه رابطه جنسی مانند HIV یا هپاتیت
• حساسیت به مایع منی

همچنین آی یو آی زمانی کاربرد دارد که برای آبستنی از اسپرم اهدایی استفاده می‌شود یا این که اسپرم مرد قبل از درمان سرطان منجمد شده و آماده لقاح است.

ساز و کار IUI

برنامه‌ریزی درمان آی‌یوآی معمولاً به این صورت است:

• تولید تخمک: تخمدان‌ها تخمک‌های لازم برای باروری را به چند روش تولید می‌کنند. متخصص ممکن است روش طبیعی یا تحریک شده را توصیه کند یا داروی باروری را در ابتدای دوره‌ی ماهانه تجویز کند تا تخمدان‌ها به تولید تخمک‌های بالغ تحریک شوند.
• ردیابی تخمک‌گذاری: استفاده از کیت مخصوص برای تعیین زمان تخمک‌گذاری مفید است، زیرا ردیابی تخمک‌گذاری برای تعیین زمان لقاح ضروری است. هنگامی که فولیکول منفجر می‌شود و تخمک آزاد می‌شود، کیت افزایش ناگهانی در میزان هورمون سازنده جسم زرد را نشان می‌دهد. معمولاً لقاح یک روز بعد از این اتفاق انجام می‌شود. متخصص زنان و زایمان می‌تواند زمان تخمک‌گذاری را با انجام سونوگرافی نیز تعیین کند.
• شستشوی اسپرم: پس از تخمک‌گذاری زن، نوبت به تولید اسپرم مرد می‌رسد. اسپرم تولید شده شسته می‌شود تا غلظت اسپرم‌های با تحرک بالا در مقدار اندکی مایع به حداکثر برسد.
• لقاح: متخصص با استفاده از لوله بلند و باریک (کاتتر یا سوند) اسپرم تحریک شده را مستقیماً از راه دهانه رحم وارد رحم می‌کند.
• آزمایش بارداری: دو هفته پس از لقاح، آزمایش بارداری انجام می‌شود.

مدت زمان IUI

مدت زمان لقاح تنها چند دقیقه است، اما ممکن است مادر نیاز داشته باشد که از یک هفته قبل از تخمک‌گذاری داروها را مصرف کند. بسته به علت ناباروری، احتمال دارد مادر قبل از بارداری سه یا چهار سیکل قبلی را تجربه کرده باشد یا به دنبال درمان‌های دیگری مانند آی‌وی‌آف باشد.

میزان موفقیت IUI

میزان موفقیت این روش به سن و مشکل ناباروری زوج بستگی دارد. بر اساس مطالعات انجام شده، نرخ بارداری برای هر سیکل طبیعی آی‌وی‌آی در زوج‌های دچار ناباروری غیرقابل توضیح حدود 4 تا 5 درصد است و این نرخ با مصرف داروهای باروری به 7 تا 16 درصد افزایش می‌یابد.

هزینه IUI

هزینه درمان به میزان داروهای مورد استفاده، مکان زندگی و گستردگی درمان بستگی دارد. هزینه‌ی درمان آی‌وی‌آف، یکی از درمان‌های پیشرفته‌ی تولید مثل (ART)، کمتر از هزینه‌های دیگر است. اگر از اسپرم اهدایی استفاده شود، هزینه‌ی درمان افزایش می‌یابد. در صورتی که بیمه هزینه‌ی درمان را پوشش ندهد، احتمالاً تمام هزینه‌ها باید توسط بیمار پوشش داده شود.

تفاوت آی یو آی با آی وی اف

در آی‌وی‌آی، اسپرم با تحرک بالا پس از آماده‌سازی و تغلیظ، مستقیماً وارد رحم مادر می‌شود. در حالی که در آی‌وی‌اف، تحریک تخمدان‌ها برای تولید همزمان چندین تخمک، جدا کردن تخمک از تخمدان (بازیابی تخمک)، باروری تخمک در آزمایشگاه و کاشت نطفه حاصل در رحم (انتقال نطفه) انجام می‌شود. این مولفه‌ها اصلی آی‌وی‌اف محسوب می‌شوند.

بارداری به روش IVF (آی وی اف)

دلایل ناباروری قابل درمان با IVF

درمان آی وی اف به زوج‌های دارای مشکلات زیر توصیه می‌شود:

• آندومتریوز
• کم بودن تعداد اسپرم
• وجود مشکل در رحم یا لوله‌های فالوپ
• مشکل در تخمک گذاری
• مشکلات مربوط به آنتی بادی‌های صدمه زننده به اسپرم یا تخمک
• ناتوانی اسپرم در نفوذ کردن در تخمک یا زنده ماندن در مخاط دهانه رحم

آی وی اف زمانی پیشنهاد می‌شود که دیگر روش‌های درمان مانند داروهای باروری، جراحی و لقاح مصنوعی موفقیت آمیز نبوده باشد.

مراحل IVF

نخستین مرحله آی وی اف تزریق هورمون‌ها است تا هر ماه در عوض فقط یک تخمک چندین تخمک تولید شود. پس از آن آزمایش‌هایی بر روی مادر انجام می‌شود تا از آمادگی برای بازیابی تخمک اطمینان حاصل شود.

داروهایی قبل از بازیابی تخمک تزریق می‌شود که تخمک‌های در حال رشد را کامل می‌کند و عمل تخمک گذاری را شروع می‌کند. زمانبندی بسیار مهم است، تخمک باید دقیقاً قبل از بیرون آمد از فولیکول داخل تخمدان بازیابی شود. متخصص برای اطمینان از قرار داشتن تخمک‌ها در مرحله رشد صحیح دستور انجام آزمایش خون یا سونوگرافی را قبل از بازیابی می‌دهد. متخصص دستورات لازم در خصوص آمادگی شب قبل از عمل IVF و روز عمل را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد. اکثر بانوان داروی مسکن دریافت می‌کنند و به انتخاب خود می‌توانند عمل را تحت بیهوشی کامل یا با دریافت آرام بخش ملایم انجام دهند.

متخصص زنان و زایمان محل فولیکول‌ها را با انجام سونوگرافی در تخمدان مشخص می‌کند و تخمک‌ها را با سوزن توخالی برمی‌دارد. این عمل معمولاً کمتر از 30 دقیقه زمان می‌برد، اما گاهی ممکن است بیش از یک ساعت طول بکشد. تخمک بلافاصله پس از بازیابی در آزمایشگاه با اسپرمی مخلوط می‌شود که همان روز اهدا شده است. مادر ترخیص می‌شود و تخمک بارور شده در کلینیک تحت نظر گرفته می‌شود تا رشد مطلوب آن تایید شود. با توجه به شرایط کلینیک ممکن است لازم باشد پنج روز تا رسیدن نطفه به مرحله پیشرفته‌تر بلاستوسیست صبر کرد.

پس از آماده شدن نطفه لازم است مادر به کلینیک مراجعه کند تا متخصص یک یا چند نطفه را به رحم منتقل کند. اکثر متخصصین آی وی اف توصیه می‌کنند که سه نطفه به طور همزمان برای افزایش احتمال باردار شدن انتقال داده شود. البته انتقال چند نطفه به معنای احتمال دوقلو یا چندقلو باردار شدن است. مادر پس از عمل باید چند ساعت استراحت کند و پس از 4 تا 6 ساعت مرخص شود. آزمایش بارداری دو هفته پس از انتقال جنین انجام می‌شو.

نرخ موفقیت IVF

نرخ موفقیت آی وی اف به عامل‌های متعددی چون علت ناباروری، محل انجام عمل و سن مادر بستگی دارد.

هزینه IVF

متوسط هزینه آی وی اف به عامل‌هایی چون محل سکونت، میزان داروهای مصرف شده، تعداد سیکل‌های IVF و حمایت بیمه‌ای بستگی دارد. حتماً قبل از شروع درمان از شرکت بیمه‌گذار خود درباره تحت پوشش بودن IVF سوال کنید.