زایمان در آب روشی برای زایمان در یک وان آب گرم است. برخی از زنان درد زایمان را در آب تحمل کرده و سپس برای زایمان طبیعی از آب خارج می‌شوند. سایر زنان تصمیم می‌گیرند که برای زایمان نیز در آب بمانند. ماماها، مراکز زایمان و تعداد فزایند‌ه‌ای از متخصصین زنان و زایمان معتقدند که کاهش استرس درد زایمان باعث کاهش عوارض جنینی می‌گردد. زایمان در آب باید همواره تحت نظارت یک متخصص زنان و زایمان واجد شرایط انجام شود.
با وجود مزایا، برخی عوامل ممکن است مانع انجام زایمان در آب شوند. در شرایط زیر باید از این روش خودداری کرد:
- داشتن سن کمتر از 17 سال یا بالاتر از 35 سال
- عوارضی مانند مسمومیت بارداری یا دیابت دارید.
- دو قلو یا بیشتر باردار هستید.
- جنین در وضعیت بریچ یعنی وضعیتی که سر بچه در موقعیت خروج از لگن قرار دارد باشد.
- فرزندتان زودرس باشد.
- کودکی که باردار هستید بسیار درشت باشد.
- باید به طور مداوم تحت نظارت باشید که در وان امکان انجام آن وجود ندارد.
- دچار عفونت هستید.
- تبخال دارید.
- مکونیوم شدید وجود دارد.
برای بررسی دقیق و اطمینان از امکان انجام زایمان در آب لازم است با متخصص زنان و زایمان مشاوره نمایید. جهت ررزو نوبت می‌توانید با شماره‌های 02122683919– 02122683818– 02177839463 تماس حاصل نمایید.
مزایای زایمان در آب
مزایا برای مادر
استفاده از آب گرم به عنوان یک روش تسکین‌دهنده و آرام‌بخش در زمان زایمان مورد تأیید قرار گرفته است. تحقیقات نشان داده است که استفاده از آب در مراحل بعدی زایمان می‌تواند انرژی زن را افزایش دهد. شنا در آب باعث کاهش وزن بدن مادر می‌شود و امکان حرکت آزادانه و بهبود وضعیت موقعیتی را فراهم می‌کند.
همچنین، شناور بودن در آب می‌تواند باعث افزایش انقباضات موثرتر رحم و بهبود گردش خون شود که منجر به ارسال بهتر اکسیژن به عضلات رحم، کاهش درد برای مادر، و ارسال اکسیژن بیشتر به جنین می‌شود. همچنین، غوطه‌وری در آب می‌تواند به کاهش فشار خون بالا ناشی از اضطراب کمک کند.
استفاده از آب همچنین می‌تواند به کاهش هورمون‌های مرتبط با استرس منجر شود و به بدن مادر امکان ترشح اندورفین که به عنوان مهارکننده‌ی درد عمل می‌کند را بدهد. این موارد می‌تواند به ارتجاع بیشتر و آرام‌تر شدن پرینه منجر شود که منجر به کاهش وقوع و شدت پارگی و نیاز به اپی‌زیاتومی و بخیه خواهد شد.
همچنین، هنگامی که درد زایمان به صورت فیزیکی آرام شود، مادر می‌تواند از نظر ذهنی استراحت کند و توانایی بیشتری برای تمرکز بر روی فرایند زایمان داشته باشد. از آنجا که آب حس محرمانگی بیشتری ایجاد می‌کند، می‌تواند کمرویی، اضطراب، و ترس را کاهش دهد.
مزایا برای کودک
- محیطی شبیه به کیسه آمنیوتیک ایجاد می‌کند.
- استرس به دنیا آمدن را برطرف می‌کند و در نتیجه احساس امنیت و اطمینان در او افزایش می‌یابد.
برنامه‌ریزی برای زایمان در آب
پس از دریافت تایید از بیمارستان یا مرکز زایمان برای زایمان در آب، در صورت لزوم وسایل مورد نیاز را با خود ببرید. می‌توانید یک استخر زایمان اجاره کنید. وان‌های زایمان مجهز به دماسنج هستند، اما اگر قصد زایمان در وان حمام خود را دارید بهتر است برای اندازه‌گیری درجه حرارت آب یک دماسنج داشته باشید. و اگر نیاز به تهیه لوازم و تجهیزات مخصوص را دارید، شرکت بیمه‌ی خود را از برنامه‌‌هایتان مطلع کنید، چرا که ممکن است هزینه اجاره یا خرید تجهیزات زایمان در آب را پوشش دهند.
چگونه برای زایمان در آب آماده شوم؟
- ابتدا با پزشک مشورت کنید. ممکن است برخی از پزشکان در کلینیک خود مجهز به یک وان مخصوص زایمان باشند، یا منطقه‌ای را در نزدیکی شما بشناسند که مجهز به تجهیزات مورد نیاز هستند.
- اگر قصد زایمان در بیمارستان را دارید از اینکه شرایط آن بیمارستان اجازه زایمان در آب را می‌دهد یا خیر اطمینان حاصل کنید. تعداد رو به افزونی از بیمارستان‌ها پذیرای مادرانی هستند که تمایل به انجام زایمان در آب دارند.
- می‌توانید یک وان زایمان اجاره کنید. در مورد اینکه هزینه پرداختی هزینه شامل حمل و نقل وان است و اینکه چه تسهیلات دیگری برای لذت بخش‌تر کردن زایمان ارائه می‌شود، بپرسید. با شرکت بیمه خود هماهنگ کنید که آیا هزینه اجاره این تسهیلات را می‌پردازند یا خیر.
- با یک مرکز زایمان در محل خود تماس بگیرید تا مشخص شود که آیا گزینه‌ی زایمان در آب را ارائه می‌دهند یا خیر.
اقدامات احتیاتی
اگر می‌خواهید زایمان در آب را در نظر بگیرید، در اوایل دوران بارداری خود با پزشک خود صحبت کنید تا اطمینان حاصل کنید که بیمارستانی که می‌خواهید زایمان کنید، این خدمات را ارائه می‌دهد و مسئول مدیریت زایمان چه کسی است. ممکن است نیاز باشد یک ماما را به عنوان همکار متخصص زنان و زایمان پیدا کنید.
اگر چنین خدماتی در بیمارستان‌های اطراف شما ارائه نمی‌شود، شاید مجبور باشید به دنبال یک مرکز زایمان دیگر بگردید. بدون توجه به مکان زایمان، زایمان در آب نیازمند بررسی دقیق و پرسش‌هایی در مورد چگونگی انجام زایمان است. مواردی که باید در نظر داشته باشید عبارتند از:
- حضور یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی کنار پزشک برای کمک به شما در حین زایمان.
- وجود استانداردهای بالا برای تمیزی و نگهداری مناسب از وان.
- اقدامات کنترل مناسب عفونت در محل.
- نظارت مناسب بر شما و فرزندتان در حین حضور در وان.
- برنامه‌ای برای خروج از وان به محض درخواست پزشک یا پرستار.
- تنظیم دمای آب به طور مناسب (معمولا بین ۳۶ تا ۳۸ درجه سانتی‌گراد).
- مصرف آب به میزان کافی برای جلوگیری از کم‌آبی بدن در طول زایمان.
- احتمال کند شدن روند زایمان به دلیل ورود زودرس به حمام آب گرم.
زمانی که درد زایمان شروع می‌شود چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
- زمانی که درد زایمان شروع می‌شود با پزشک تماس بگیرید، سپس وان را پر کنید و قبل از وارد شدن به وان منتظر آمدن وی شوید. هنگامی که درون وان شدید از شریکتان بخواهید تا درجه‌ی آب را تنظیم کند بطوری که بین ۳۵ تا ۳۸ باقی بماند اما بیشتر از ۳۸ درجه نشود (در غیر این صورت دمای بدن می‌تواند افزایش یابد و باعث افزایش ضربان قلب کودک شود). مقدار زیادی آب نوشیدنی در دسترس داشته باشید، شریک زایمان باید چند کیسه حمام داشته باشد تا با خیس کردن آنها با آب سرد به خنک نگه داشتن صورت و گردنتان کمک کند. پزشک وضعیت کودک را با یک دستگاه داپلر زیر آب نظارت می‌کند.
- هنگامی که زمان فشار آوردن می‌شود، مطمئن شوید که برنامه‌ی خود را از قبل با متخصص بحث کرده‌اید زیرا این بخش بطور بالقوه خطرناک‌ترین قسمت زایمان در آب است و فشار آوردن و زایمان در زیر آب توسط متخصصین توصیه نمی‌شود. شریکتان می‌تواند برای حمایت از شما در وان با شما باشد، و سپس هنگامی که در حال فشار برای بیرون آوردن فرزند خود هستید از آب بیرون آید. بخاطر داشته باشید که در صورتی که توصیه‌های متخصصین زنان و زایمان را نادیده بگیرید و تصمیم به زایمان در زیر آب گرفته‌اید، نه تنها فرزند شما در خطر عوارض فوق‌الذکر است بلکه بند ناف نیز می‌تواند پاره شود و باعث قطع اکسیژن کودک شود. این امر فرزندتان را در معرض خطر بیشتری قرار می‌دهد زیرا هنگامی که جفت از رحم جدا می‌شود (که می‌تواند در هر زمانی پس از زایمان رخ دهد)، دیگر نمی‌تواند اکسیژن لازم را به جنین برساند.
- پس از اینکه کودک از رحم خارج شد، پزشک وی را روی قفسه سینه‌تان قرار می‌دهد، که می‌توانید اولین دیدار چشم در چشم را داشته باشید.
خطرات برای مادر و نوزاد چیست؟
در سال‌های اخیر، زایمان در آب به یک روش محبوب برای زایمان تبدیل شده است، اما تحقیقات کمی در مورد خطرات این روش انجام شده است. برخی مطالعات نشان داده‌اند که میزان مرگ پیرازایشی در زایمان در آب و زایمان‌های معمولی مشابه است.
خطر آمبولی در زایمان در آب وجود دارد که ممکن است هنگام ورود آب به جریان خون مادر رخ دهد. اگرچه بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که زایمان در آب تا ۹۵ درصد بی‌خطر است، اما خطر تنفس در آب وجود دارد.
اگر کودک در مجرای زایمان استرس داشته باشد یا بند ناف به دور آن پیچیده شود، ممکن است نفس بکشد و احتمال استنشاق آب وجود داشته باشد. این وضعیت اتفاق نادری است زیرا کودکان تا زمانی که به هوا دسترسی نداشته باشند نمی‌توانند نفس بکشند. جنین به دریافت اکسیژن از طریق بند ناف ادامه می‌دهد تا زمانی که خودش بتواند نفس بکشد یا بند ناف قطع شود. خطر بالقوه دیگر این است که بند ناف با آوردن فرزند به سطح آب ناگهانی پاره شود، اما با احتیاط در هنگام بلند کردن نوزاد به سمت سینه مادر می‌توان این اتفاق را پیشگیری کرد.
هزینه
اگر زایمان در آب در بیمارستان انجام می‌شود در صورتی که تحت پوشش بیمه باشید مانند هزینه زایمان طبیعی است. ممکن است به منظور اجاره‌ی وان نیاز به پرداخت هزینه اضافه داشته باشید. اگر وان یا استخر شخصی برای زایمان در خانه تهیه کنید هزینه آن بستگی به نوع آن متفاوت خواهد بود. هزینه ماما یا پرستار ماما برای زایمان در آب در خانه مانند هزینه زایمان طبیعی است.
اگر در یک مرکز زایمان یا بیمارستان زایمان در آب را انجام می‌دهید، ممکن است هزینه ماما در هزینه پرداخت شده به بیمارستان گنجانده شده باشد، اما معمولاً تنها در صورتی که وی در بیمارستان مشغول به کار باشد، چنین است.