در هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی رحم) از نوعی اشعه ایکس برای بررسی رحم و لوله‌های رحم زنانی که دچار مشکلات ناباروری هستند، استفاده می‌شود. عکس رنگی رحم همچنین برای بررسی سقط جنین ناشی از اختلالات رحم استفاده می‌شود. گاهی اوقات جراح با استفاده از عکس رنگی از رحم می‌تواند لوله‌های رحم (فالوپ) مسدود شده را باز کند و امکان بارداری بیمار را فراهم سازد.
مزایای عکس رنگی رحم عبارتند از:
- این روش با حداقل تهاجم و عوارض نادر همراه است.
- مدت زمان انجام این روش نسبتاً کوتاه است و می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در خصوص انواع اختلالاتی که باعث ناباروری و یا مشکلات سقط جنین می‌شود، فراهم کند.
- گاهی اوقات این روش می‌تواند انسداد لوله‌های فالوپ را برطرف ساخته و به بیمار امکان بارداری بدهد.
- بعد از آزمایش اشعه ایکس هیچ‌گونه آثار تابش اشعه در بدن بیمار باقی نمی‌ماند.
- اشعه ایکس معمولاً هیچ عوارض جانبی در محدوده تشخیصی برای این آزمایش به همراه ندارد.
اگر این احتمال وجود دارد که شما باردار هستید، قبل از انجام عکس‌برداری رنگی از رحم خود به متخصص زنان و زایمان اطلاع داده و در مورد هرگونه بیماری اخیر، عوارض پزشکی، آلرژی و داروهایی که مصرف می‌کنید، با او صحبت کنید. اگر دارای یک بیماری التهابی فعال هستید، نباید این روش را انجام دهید. اگر دچار عفونت مزمن لگن یا یک بیماری مقاربتی درمان نشده هستید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید. مشاورین ما آماده راهنمایی بیماران از طریق شماره‌های تماس 02122683919– 02122683818– 02177839463 می‌باشند.
عکس رنگی رحم چیست؟
لوله‌نگاری رحم یا عکس رنگی رحم، یک فرایند تصویربرداری پزشکی است که از اشعه ایکس و تکنیک فلوروسکوپی بهره می‌برد. این فرایند غیرتهاجمی، با استفاده از مواد حاجب (کنتراست)، به پزشکان کمک میکند تا بیماری‌ها را تشخیص دهند و درمان مناسب را ارائه دهند. در این فرایند، بخشی از بدن به دوز کمی از اشعه ایکس تحت معرض قرار می‌گیرد تا تصاویری از داخل بدن تولید شود. فلوروسکوپی، یک تکنیک خاص است که با استفاده از اشعه ایکس انجام می‌شود و امکان مشاهده اندام‌های داخلی در حال حرکت را فراهم می‌سازد. در طی این فرایند، رحم و لوله‌های رحمی با مواد حاجب محلول در آب پر می‌شوند تا رادیولوژیست بتواند به مشاهده آناتومی رحم و بررسی عملکرد آن بپردازد.
کاربرد
عکس رنگی از رحم به رادیولوژیست اجازه می‌دهد تا شکل و ساختار رحم، باز بودن لوله‌های فالوپ و هر گونه زخم در رحم یا حفره صفاق (شکمی) را مشاهده و بررسی کند. این روش همچنین برای بررسی سقط مکرر که ناشی از ناهنجاری‌های مادرزادی و یا اکتسابی رحم است، استفاده می‌شود. همچنین عکس رنگی رحم به منظور تشخیص وجود و شدت اختلالاتی مانند موارد زیر انجام می‌شود:
- تومور و سرطان رحم
- چسبندگی رحم
- فیبروم رحم
علاوه بر این، عکس رنگی از رحم به منظور بررسی باز بودن لوله‌های رحم و نظارت بر اثرات جراحی انسداد لوله‌های رحم استفاده می‌شود، از جمله:
- انسداد لوله‌های رحم به علت عفونت یا زخم
- بستن لوله رحم
- بسته شدن لوله‌های رحم با روش عقیم سازی و عقیم سازی معکوس
- بازکردن مجدد لوله‌های رحم پس از عقیم سازی یا انسداد وابسته به بیماری
مراحل
اشعه ایکس یک نوع پرتو است که مانند نور یا امواج رادیویی عمل میکند و می‌تواند از طریق بسیاری از اشیاء از جمله بدن عبور کند. زمانی که بخشی از بدن با دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد، دستگاه اشعه ایکس، انفجار کوچکی از پرتو را تولید میکند که با عبور از داخل بدن می‌تواند تصویری را بر روی فیلم عکاسی یا یک آشکارساز خاص ایجاد کند. در فلوروسکوپی از پرتو پیوسته و یا پالسی اشعه ایکس برای ایجاد مجموعه‌ای از تصاویر استفاده می‌شود که بر روی یک صفحه نمایش فلورسنت یا مانیتور تشکیل می‌شود. این روش از یک ماده حاجب استفاده می‌شود که اندام مورد نظر را به وضوح مشخص کرده و مناطق آن را به رنگ سیاه یا سفید (با معکوس کردن کنتراست تصویر) نشان می‌دهد. تکنیک‌های خاص اشعه ایکس به پزشک امکان می‌دهد تا مفاصل و یا اندام‌های داخلی در حال حرکت را مورد بررسی قرار دهد. تصاویر ساکن یا فیلم نیز گرفته شده و در کامپیوتر ذخیره می‌شود. امروزه بسیاری از تصاویر به صورت فایل دیجیتال ذخیره می‌شوند که به راحتی در دسترس هستند و مورد استفاده قرار می‌گیرند به منظور تشخیص و مدیریت بیماری.
نحوه آمادگی قبل از عکس‌برداری از رحم
بهترین زمان انجام عکس رنگی از رحم یک هفته پس از قاعدگی و قبل از تخمک‌گذاری است تا از عدم بارداری شما در طول این آزمایش اطمینان حاصل شود. پزشک ممکن است از شما بخواهد تا در شب قبل از این روش، یک مسهل یا تنقیه را برای تخلیه روده خود استفاده کنید، به این ترتیب رحم و سازه‌های اطراف آن به وضوح دیده خواهد شد. قبل از عمل برای به حداقل رساندن هرگونه ناراحتی احتمالی، ممکن است یک آرام‌بخش خفیف و یا داروی ضد درد خوراکی دریافت کنید. برخی از پزشکان یک داروی آنتی‌بیوتیک را قبل و یا پس از عمل تجویز می‌کنند. همچنین ممکن است از شما خواسته شود تا همه یا برخی از لباس‌های خود را با یک لباس مخصوص تعویض کنید. همچنین جواهرات، دندان مصنوعی، عینک و هر نوع اشیاء فلزی و یا لباسی که ممکن است تصویر اشعه ایکس را مختل سازد، باید در طی تصویربرداری از بدن خود خارج کنید.
روش انجام
این روش معمولاً به صورت سرپایی انجام می‌شود، مانند معاینه زنان. بیمار در حالی که به پشت بر روی تخت دراز کشیده است، زانوهای خود را خم کرده و یا پاهای خود را بر روی رکاب قرار می‌دهد. سپس یک اسپکولوم به داخل واژن بیمار وارد می‌شود و دهانه رحم بیمار تمیز شده و یک کاتتر به داخل دهانه رحم وارد می‌شود. سپس اسپکولوم (وسیله معاینه واژن) خارج شده و بیمار به دقت زیر دوربین قرار می‌گیرد. در این حین، مواد کنتراست (حاجب) از طریق کاتتر وارد شده و شروع به پر کردن حفره رحم، لوله‌های رحم و حفره شکمی میکند و تصاویر فلوروسکوپی گرفته می‌شود. در برخی از موارد، اگر پزشک با ناهنجاری خاصی مواجه شود، از بیمار می‌خواهد 30 دقیقه استراحت کند تا تصویر دیگری را با تأخیر به دست آورد. این تصویر ممکن است نشانه‌ای از وضعیت بیمار فراهم کند که در تصاویر اصلی با وجود ماده حاجب مشخص نیست. در برخی موارد، تصاویر اشعه ایکس روز بعد گرفته می‌شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ زخمی در اطراف تخمدان وجود ندارد. پس از اتمام مراحل تصویربرداری، کاتتر از بدن خارج می‌شود و بیمار می‌تواند بنشیند. عکس رنگی از رحم معمولاً در عرض 30 دقیقه انجام می‌شود.
عوارض
این آزمایش ناراحتی خفیفی به همراه خواهد داشت. هنگامی که کاتتر وارد واژن شده و ماده حاجب تزریق می‌شود، ممکن است کمی ناراحتی و گرفتگی عضلات بوجود بیاید، اما بزودی برطرف خواهد شد. همچنین ممکن است سوزش خفیف صفاق (پوشش حفره شکمی) ایجاد شود و باعث گسترش درد در قسمت تحتانی شکم گردد، اما در حد بسیار کم و موقتی است. بسیاری از زنان طی چند روز پس از معاینه، لکه بینی واژینال را تجربه می‌کنند که طبیعی است.
نتایج
متخصص زنان و زایمان تصاویر رحم شما را تجزیه و تحلیل کرده و در خصوص نتایج آن با شما صحبت خواهد کرد. گاهی اوقات یک آزمایش دیگر نیز توصیه می‌شود، زیرا هرگونه اختلال احتمالی نیاز به ارزیابی و بررسی دقیق‌تر و یا استفاده از یک تکنیک تصویربرداری خاص دارد. معاینات بعدی نیز ممکن است لازم باشد. به این ترتیب، پزشک می‌تواند تغییرات یک ناهنجاری را در طول زمان تحت نظارت قرار دهد. گاهی اوقات معاینات بعدی بهترین راه برای اطمینان از این است که درمان مؤثر واقع شده، یا اینکه ناهنجاری شناسایی شده در وضعیت ثابت مانده و یا در طول زمان تغییر کرده است.
خطرات
- همیشه با قرار گرفتن در معرض بیش از حد به تابش، کمی احتمال ابتلا به سرطان وجود دارد. با این حال مزیت تشخیص دقیق با این روش، بیشتر از خطرات احتمالی آن است.
- دوز مؤثر تابش اشعه برای این روش متفاوت است.
- در صورت ابتلا به یک بیماری التهابی مزمن، عفونت لگن یا بیماری‌های مقاربتی درمان نشده، برای جلوگیری از بدتر شدن عفونت باید حتماً قبل از عمل به پزشک یا تکنولوژیست خود اطلاع دهید.
- زنان باید در صورت وجود هرگونه احتمال حاملگی به پزشک یا تکنولوژیست خود اطلاع دهند.
محدودیت‌ها
عکس رنگی رحم تنها داخل رحم و لوله‌های رحم را نشان می‌دهد. اختلالات تخمدان، دیواره رحم و دیگر سازه‌های لگن ممکن است با ام.آر.آی یا سونوگرافی مورد بررسی قرار گیرد. مشکلات ناباروری ممکن است ناشی از علت‌هایی باشد که با عکس رنگی از رحم ارزیابی نمی‌شود، از جمله این علت‌ها اسپرم کم تعداد یا غیرطبیعی و یا عدم توانایی لانه‌گزینی یک تخمک بارور شده در رحم است.
هزینه
هزینه عکس رنگی رحم به بیمارستان یا مرکز درمانی که مراجعه می‌کنید و نوع دستگاه و استفاده از بی‌حسی بستگی دارد. فاکتور مهم دیگر بیمه درمانی شماست. در بیمارستانهایی که طرف قرارداد بیمه باشند هزینه عکس رنگی از دهانه رحم تا یک دهم قیمت آزاد کاهش خواهدیافت.
7 پاسخ
سلام و خسته نباشید. من روز نهم سیکلم عکس رنگی دادم. آیا این سیکل میتونم برای بارداری اقدام کنم؟ یا باید این سیکل کلا پیش گیری کنم؟
با سلام برای عکس باید طلا هم نپوشیم؟؟؟؟
منظورتون چه عکسیه ؟
سلام خانم من مشكل تنبلي تخمدان يا پلی کستیک دارم دکتر بهم دارو داده متفورمین و دگزامتازون و کلومیفن تا چهار ماه بخورم و حامله شدم که هیچ ولی اگه حامله نشدم باید عکس رنگی از رحم بگیرم چقدر احتمال موفقیت وجود داره
اين نسخه نحوه درمان كردن من نيست
با سلام
من مشکل اندومتریوز دارم و پنج سال پیش برای تشخیص رحم دوشاخ عکس رنگی انجام دادم و مشکلی نداشتم حدود چهار سال پیش در سه ماهگی سقط کردم بعد از سقط برای درمان اندومتریوز از داروهای یاسمین ، یاز ، دانازول و امپول های مختلفی برای جلو گیری از کیست استفاده کردم و الان حدود هشت ماه است که در حال اقدام برای بارداری هستم و هر ماه از دارو های دوفاستون ، لتروزول ، متفرمین و امپول های hcg استفده میکنم اما بی تاثیر بوده است . و همسرم هم ازمایش اسپرم انجام داده که مشکلی نداشت . در حال حاضر دکتر پیشنهاد عکس رنگی را داده چون فکر میکند اندومتریوز چسبندگی اورده و باید عکس رنگی بگیریم . لطفا راهنمایی کنید . با تشکر فراوان .
با مداركتان بِه مطب مراجعه كنيد