زگیل مقعد

زگیل تومور پوستی کوچک بی‌خطری است که عامل ایجاد آن ویروسی به نام ویروس پاپیلوم انسانی است. شکل زگیل به نوع و محل آن بستگی دارد. زگیل مقعدی برآمدگی یا زائده گوشتی یا پوستی کوچکی است که روی ناحیه تناسلی یا مقعد یا کنار آن ایجاد می‌شود. زگیل مقعدی معمولاً بدون درد است و خطر جدی به دنبال ندارد. با این حال از لحاظ می تواند بسیار ناخوشایند باشد و باعث ناراحتی و اضطراب شود.

زگیل مقعدی چیست؟

زگیل مقعدی (کوندیلوما آکومیناتا) عارضه‌ای است که اطراف و داخل مقعد یا در ناحیه تناسلی مشاهده می‌شود. زگیل مقعدی ابتدا به صورت زائده‌ها یا لکه‌هایی مشخص می‌شود که معمولاً به کوچکی سر سوزن است و به تدریج بزرگ می‌شود و کل ناحیه مقعدی را می‌پوشاند.

زگیل کنار مقعد معمولاً گوشتی یا مایل به قهوه‌ای است و چون عموماً با درد یا ناراحتی همراه نیست، ممکن است بیمار از وجود آن آگاه نباشد. برخی بیماران علائمی چون خارش، خونریزی، ترشح مخاط و یا احساس برآمدگی یا وجود توده را در ناحیه مقعدی تجربه می‌کنند.

علت ایجاد زگیل مقعدی

عامل ایجاد زگیل ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) است و از راه تماس مستقیم منتقل می‌شود. ویروس پاپیلوم انسانی شایع‌ترین بیماری مقاربتی (STD) است. شایان ذکر است که آمیزش مقعدی تنها راه ابتلا به این بیماری نیست. هر نوع تماس با ناحیه مقعدی (برای مثال تماس دست با این ناحیه یا تماس با ترشحات مقعدی همسر) برای ابتلا به این عفونت ویروسی کافی است.

ممکن است فردی مدت‌ها قبل در معرض ویروس پاپیلوم انسانی بوده باشد یا در رابطه با شریک جنسی قبلی خود مبتلا شده باشد و پس از یک مدت طولانی با زگیل مقعدی مواجه شود.

علائم نشان دهنده زگیل مقعدی

زگیل مقعدی یک نوع بیماری شایع پوستی محسوب می شود که می تواند علائمی را به همراه داشته باشد ولی در مقابل نیز ممکن است بدون علامت باشد از جمله نشانه های شایع بیماری زگیل مقعدی عبارتند از:

خونریزی

بی حسی و سر بودن

سوزش

احساس وجود شی خارجی در مقعد

خارش شدید

وجود درد در ناحیه مقعد

راه های تشخیص زگیل مقعدی

هرچند صحبت کردن درباره ناحیه تناسلی و مقعد کاری دشوار است و ممکن است بیمار خجالت بکشد، اما در هر حال لازم است جهت بررسی عامل‌های خطر به سوالات پزشک درباره سابقه آمیزش مقعدی، مثبت بودن تست HIV یا ابتلا به بیماری‌های مزمن ضعیف کننده سیستم ایمنی بدن، سابقه پیوند عضو و مصرف دارو برای درمان بیماری‌های التهابی روده و روماتیسم پاسخ دهد.

معاینه بالینی عمدتاً بر معاینه مقعدی ـ روده‌ای و معاینه پرینه (ناحیه لگن) متمرکز است که در آن ناحیه واژن یا آلت تناسلی مردان برای یافتن زگیل بررسی می‌شود.

معاینه مقعد و راست روده با انگشت نیز به منظور تشخیص افتراقی و اطمینان از عدم وجود توده انجام می‌شود. آنوسکوپی معمولاً برای مشاهده داخل کانال مقعد و اطمینان از نبود زگیل‌های بیشتر توصیه می‌شود. برای انجام آنوسکوپی دستگاه کوچکی به اندازه انگشت داخل مقعد وارد می‌شود. معاینه با اسپکولوم نیز در کنار معاینه واژن زنان انجام می‌شود.

روش های پیشگیری از ابتلا به زگیل مقعدی

مطمئن‌ترین روش برای پیشگیری از قرار گرفتن در معرض ویروس پاپیلوم انسانی یا دیگر بیماری‌های مقاربتی داشتن یک رابطه جنسی ایمن و بی‌خطر است. از آنجایی که بسیاری از بیماران از ابتلا به این عارضه آگاه نیستند، خویشتن‌داری جنسی و استفاده از کاندوم، احتمال آلوده شدن با ویروس عامل زگیل را کاهش می‌دهد. البته اگرچه استفاده از کاندوم در تمام رابطه‌های جنسی احتمال این عفونت ویروسی را کاهش می‌دهد، اما چون ویروس از راه تماس مستقیم منتقل می‌شود و می‌تواند در ناحیه‌های پوشیده نشده با کاندوم نیز زندگی کند، کاندوم احتمال ابتلا به بیماری را کاملاً از بین نمی‌برد. شرط احتیاط آن است که همسر فرد مبتلا نیز، حتی در صورت نداشتن علائم، معاینه شود تا اطمینان حاصل شود که دچار زگیل کنار مقعد یا دیگر بیماری‌های مقاربتی نیست.

اگر زگیل برداشته نشود، معمولاً بزرگتر می‌شود و تکثیر می‌گردد. همچنین اگر زگیل درمان نشود، خطر ابتلا به سرطان مقعد در ناحیه وجود زگیل افزایش می‌یابد. خوشبختانه احتمال ابتلا به سرطان مقعد بسیار پایین است.

روش های درمانی برای زگیل مقعدی

اگر شما به زگیل مقعدی مبتلا باشید به مظنور درمان از روش های مختلفی استفاده می شود که شامل موارد زیر می شود.

دوران نقاهت بعد از درمان زگیل مقعدی

جراحی زگیل تناسلی معمولاً سرپایی است. اکثر بیماران تا چند روز پس از درمان از ناراحتی متوسطی رنج می‌برند که با مصرف مسکن‌های تجویز شده کنترل می‌شود. برخی بیماران، بسته به گستردگی بیماری، می‌توانند فردای روز جراحی در محل کار حاضر شوند، حال آن که تعدادی از بیماران باید چند روز تا چند هفته مرخصی بگیرند. درد، ناراحتی و خونریزی خفیف در دوران بهبود طبیعی است و ممکن است تا چند هفته استمرار داشته باشد. اما خونریزی شدید غیرعادی است و بیمار باید در صورت خونریزی شدید پزشک را مطلع کند.

ترشحات یا رطوبت شفاف، مایل به زرد یا خونی در چند روز یا چند هفته پس از درمان نگران کننده نیست. گذاشتن نوار روی موضع درمان و تعویض مرتب پانسمان، رطوبت و خارش ناشی از ترشح را کاهش می‌دهد. اگر زگیل بزرگ باشد و ناحیه گسترده‌ای را بپوشاند، متخصص جراحی را در چند مرحله انجام می‌دهد.

ویروس عامل ایجاد زگیل می‌تواند بدون ایجاد ظاهری غیرعادی در پوست پنهان شود و زگیل پس از چند ماه بروز یابد. زگیل‌های جدید را معمولاً می‌توان در مطب درمان کرد، سرعت تکثیر زگیل های جدید آن‌قدر بالا است که درمان آن در مطب امکان‌پذیر نیست یا بسیار دردناک است. در این شرایط یک یا دو جراحی سرپایی دیگر انجام می‌شود.

ابتلا به زگیل مقعدی در چه افرادی بیشتر است؟

بسیاری از افرادی که به زگیل مقعدی مبتلا هستند این سوال را از خود می پرسند که چگونه این بیماری در آن ها بروز پیدا کرده است؟ در جواب این سوال باید بگوییم که افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند عبارتند از:

• کسانی که شریک جنسی زیادی داشتند.
• افرادی که در سن پایین رابطه جنسی داشته اند.
• کسانی که رابطه جنسی محافظت نشده داشته اند.
• کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
• کسانی که رابطه جنسی با فرد مبتلا به HPV داشته اند.

سوالات متداول

کلام آخر

ما در این نوشتار هر آنچه که لازم بود در مورد زگیل مقعدی و روش های درمانی آن برای شما شرح دادیم و می توان گفت که این بیماری درمان پذیر است. اگر شما نیز به این بیماری مبتلا هستید هیچ خجالت نکشید و برای درمان به متخصص زنان خوب مراجعه کنید.