غدد بارتولن ارگانهای کوچکی در زیر پوست ناحیه تناسلی خانم ها می باشد که دو طرف چینهای پوستی واژن و دهانه خروج ادرار را احاطه کردهاند. در اکثر اوقات شما قادر به مشاهده و احساس این غدد نیستید. غدد بارتولن مقدار کمی مایع ترشح میکنند تا ناحیه تناسلی و واژن را مرطوب و روان کنند. این مایع از طریق دو لوله کوچک (بارتولن) که در کنار دهانه واژن قرار گرفتهاند خارج میشوند. اگر در مورد کیست بارتولن و درمان اطلاعات کاملی ندارید حتما این نوشته را تا انتها بخوانید.
کیست غده بارتولن چیست؟
اگر لولههای بارتولن مسدود شوند، مایع ترشحشده در غده محبوس میشود. به غده مسدودشده، کیست غده بارتولن گفته میشود؛ گاهی اوقات به آن کیست لولههای بارتولن نیز میگویند. این کیستها میتوانند اندازهای متغیر از یک نخود تا یک تیله (گلوله شیشهای) داشته باشند رشد این غده به آرامی انجام می شود.
اگر غده و یا لولههای بارتولن دچار عفونت شوند، به آن آبسه غده بارتولن میگویند. کیست غده بارتولن اغلب کوچک و بدون درد است و گاهی اوقات بدون درمان برطرف میشود. اما اگر علائمی تجربه کنید، ممکن است به درمان نیاز داشته باشد. از همه مهم تر اگر کیست عفونی باشد نیاز به اقدامات درمانی جدی تر است.
علائم نشان دهنده کیست بارتولن
اگر کیست شما کوچک و غیرعفونی باشد، ممکن است اصلاً متوجه وجود آن نشوید. اما اگر کیست رشد کند، ممکن است احساس کنید یک توده یا برآمدگی در نزدیکی دهانه واژن شما قرار دارد. اگرچه کیست بارتولن معمولاً بدون درد است، اما میتواند در هنگام لمس کردن حساسیت نشان دهد. عفونی شدن کامل کیست میتواند در عرض چند روز رخ دهد؛ اگر کیست بارتولن عفونی شود، ممکن است فرد علائم زیر را مشاهده کند:
- احساس درد و ناراحتی در هنگام راه رفتن و نشستن
- احساس درد در هنگام مقاربت
- تب
- قرمزی و تورم در ناحیه واژن
- احساس تخلیه ترشحات مایع از کیست
- کیست یا آبسه بارتولن معمولاً تنها در یک سمت از دهانه واژن ایجاد میشود.
دلایل ایجاد کیست بارتولن
متخصصین بر این باورند که علت کیست بارتولن، تجمع مایع است. هنگامی که دهانه غده بارتولن (یا لولههای بارتولن) به دلیل عفونت و یا آسیب دیدن، مسدود شود؛ مایع ترشح شده تجمع مییابد.
کیست بارتولن میتواند عفونی یا چرکی باشد و در نتیجه باعث تشکیل آبسه شود. ممکن است تعدادی از باکتریها باعث بروز عفونت شوند؛ ازجمله باکتری اشرشیا کلی (E. coli) و باکتریهایی که باعث عفونتهای مقاربتی مانند عامل سوزاک و کلامیدیا میشوند.
روش های تشخیص کیست بارتولن
از جمله اقدامات تشخیصی که به منظور کیست بارتولن انجام می شود عبارتند از:
- یک معاینه لگنی روی شما انجام دهد.
- یک نمونه از ترشحات واژن یا دهانه رحم را بردارد و برای تشخیص عفونتهای مقاربتی آزمایش کند.
- اگر یائسه هستید و یا بیش از 40 سال سن دارید، ممکن است به شما توصیه کند برای تشخیص سلولهای سرطانی یک آزمایش بیوپسی انجام دهید
روش های درمان کیست بارتولن
روش درمان به اندازه کیست، میزان درد و ناراحتی شما و عفونی یا غیرعفونی بودن کیست که میتواند منجر به تشکیل آبسه شود، بستگی دارد.
گزینههای درمانی که ممکن است پزشک به شما توصیه کند، عبارتند از:
درمان بدون جراحی
نشستن در یک وان یا لگن آب گرم چندین بار در روز به مدت سه یا چهار روز، ممکن است باعث پاره و تخلیه شدن کیستهای کوچک و عفونی شود.
اگر کیست شما عفونی باشد و یا اگر آزمایشها نشان دهد که به یک عفونت مقاربتی مبتلا هستید، ممکن است پزشک آنتیبیوتیک برای شما تجویز کند. اما اگر آبسه به درستی تخلیه شود، ممکن است دیگر نیازی به آنتیبیوتیک نداشته باشید.
درمان از طریق جراحی
گاهی اوقات برای جلوگیری از رشد مجدد کیستهای شدیدی که ممکن است در آینده دوباره عود کنند، از لیزر کربن دی اکسید و یا نیترات نقره استفاده میشود.
برای تخلیه کیستهای عفونی و یا خیلی بزرگ، ممکن است به عمل جراحی کیست بارتولن نیاز باشد. تخلیه جراحی را میتوان با استفاده از یک بیحسی موضعی و یا آرامبخش انجام داد. برای انجام این روش، پزشک یک برش کوچک در کیست ایجاد میکند تا مایع درون آن تخلیه شود؛ سپس یک لوله پلاستیکی کوچک (کاتتر) در داخل برش قرار میدهد. کاتتر به مدت شش هفته در درون برش باقی میماند تا مانع بسته شدن برش شود و در نتیجه به تخلیه کامل مایعات کیست کمک کند.
اگر کیست عود کند و یا باعث اذیت و آزار شما شود، ممکن است روش مارسوپیالیزیشن کمککننده باشد. پزشک بخیههایی در هر دو طرف برش میزند تا یک دهانه دائمی به طول حدود 6 میلیمتر ایجاد کند.
ممکن است به منظور تخلیه کامل کیست و جلوگیری از عود دوباره آن، یک کاتتر به مدت چند روز در درون برش قرار داده شود. در بعضی از مواقع نیز پزشک برای کیستهای مقاومی که با روشهای فوق به طور مؤثر درمان نمیشوند، برداشت غده بارتولن توسط عمل جراحی کیست بارتولن را توصیه کند. این عمل جراحی کیست بارتولن معمولاً در بیمارستان و تحت بیهوشی عمومی انجام میشود. که ممکن است عوارضی چون خونریزی را به همراه داشته باشد.
مراقبت های لازم بعد از تخلیه کیست بارتولن
توجه داشته باشید که رعایت مراقبت های لازم از بدتر شدن کیست بارتولن جلوگیری می کند. همچنین اگر کیست بارتولن را درمان کردید لازم است تا حتما اقدامات مراقبتی لازم را رعایت کنید برخی از این موارد عبارتند از:
- لازم است تا حتما بعد از تخلیه کیست به برای انجام معاینات به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت تجویز دارو لازم است تا حتما به موقع و سروقت این کار را انجام دهید.
- در داشتن رابطه جنسی برای مدتی بعد از جراحی کیست بارتولن به شدت اجتناب کنید.
- از شنا کردن و رفتن به سونا خودداری کنید.
- به هیچ عنوان ورزش های سنگین و فعالیت های سنگین بدنی انجام ندهید.
- با توجه به این موضوع که در زمان جراحی از داروی بیهوشی استفاده می شود بهتر است تا از رانندگی کردن به مدت 48 ساعت به شدت اجتناب کنید.
سوالات متداول
به طور معمول از ایجاد کیست بارتولن نمی توان جلوگیری کرد اما بهتر است رابطه جنسی ایمن تری داشته باشید به عنوان مثال بهتر است برای ایجاد هر نوع عفونتی از کاندوم استفاده کنید.
در ناحیه واژن خود یک توده دردناک را مشاهده کردید که با گذشت چند رو از بین نرفت حتما لازم است تا سریعا به بهترین متخصص زنان مراجعه کنید. همچنین افراد بالای 40 سال اگر با توده جدیدی در واژن مواجه شدند لازم است تا حتما این موضوع را جدی بگیرند.
غده بارتولن هم در دختران و هم در خانم ها وجود دارد و مسدود شدن آن هیچ نوع ارتباطی با مجرد و متاهل بودن خانم ها ندارد ولی به طور معمول ابتلا به این بیماری در افرادی که رابطه جنسی غیر ایمن و عفونت داشته اند بسیار زیاد است.
در جواب این سوال باید گفت که خیر بارداری هیچ نوع تاثیری برروی این بیماری ایجاد نمی کند. ولی لازم است تا درصورت بارداری و مبتلا بودن به بیماری پزشک خود را در جریان این موضوع قرار دهید. انجام جراحی در بارداری پیشنهاد نمی شود چرا که ممکن است داروهای بیهوشی برروی جنین تاثیر گذار باشد ولی در صورت باردار نبودن و از همه مهم تر عفونی بودن کیست لازم است تا حتما اقدامات درمانی مناسب انجام شود.
کلام آخر
خانم هایی که دچار کیست بارتولن هستند معمولا توده و دردی را در دهانه واژن خود دارند که نحوه تشخیص آن با انجام معاینات لگنی می باشد. در صورتی که مبتلا به کیست بارتولن باشید لازم است تا حتما اقدامات درمانی انجام شود که شامل مصرف دارو و حمام سیتز می باشد و اگر این روش های درمانی پاسخگو نبود از انجام جراحی پیشنهاد می شود که لازم است تا حتما به بهترین جراح و متخصص زنان برای انجام جراحی مراجعه کرد.
سلام خانم دکتر,من با نامزدم یک رابطه ی سطحی داشتم,نامزدم ریش هاشو به واژنم مالید,بعداز اون درد ی احساس کردم که تا دو سه دقیقه دیدم غده ی بارتولین یه طرف بزرگ شده,بعده چندروز کم کم خوب شد وهیچ دردی رو حس نمیکنم درهنگام دست زدن,فقط بعضا یکم بزرگ میشه و الانم کاملا معلومه,به نظرتون دلیلش چیه؟راه درمانشو میشه گفت؟
سلام خسته نباشید. من سنم ۲۲ و دوساله که ازدواج کردم وبخاطر ترسم پرده ی بکارتم پاره نشد یا بهتربگم نتونستم حالا بعد ازدوسال از بی حسی لیدوکائین استفاده کردم و پردم پاره شد و شب بعدش هم نزدیکی داشتیم اما امروز روز سومه و طرف سمت چپ واژنم بادکرده و حس میکنم ازداخل هم بادداره و درد زیادی داره حتی مانع از نزدیکی شد. میشه لطفا راهنماییم کنید
سلام دکتر من۱۹سالمه همه نشونه های کیست بارتولن رو دارم امروز شروع کرده ب درد نمیتونم بشینم حس میکنم اندازه ی نخود هستش لطفا راهنمایم کنید
با سلام من نوزادی دارم که توسط سه عدد از بهترین متخصصین کودک در اصفهان عملش کردم هنوز عفونت از بین نرفته بهبودی حاصل نشده تا اینجا پزشکان ناتوان بودند باید چکارش کنم نوزاد دختر است بقا حالت تناسلی اش آبسه زده
من کیست بارتولن دارم و اصلا درد ندارم . ایا میتونم سکس داشته باشم ؟ و اینکه برداشتن کیست مشکلی ایجاد نمیکنه ؟
سلام من دختر ۲۴ساله هستم نزدیک ۳سال هست در سمت چپ واژن یه برآمدگی حس میکنم که گاهی اوقات میره و دوباره ورم میکنه بزرگ هستش و دختر هستم نزدیکی نداشتم علت آن چیست و باید عمل بشه و از آن موقع که متوجه آن ورم شدم ریزش مو شدید گرفتم و الان کمتر آیا باعثش کیست میشود و مو هام که ریخته دوباره رشد میکنه ممنون
با سلام و احترام خدمت دکتر عزیزم مدتی است کیست دهانه واژن رو دارم مدتی زمانی هست و یک باره خود به خود از بین میرود و تنها نشانه ای که دارد سوزش زیاد پوست همان ناحیه است. بعد از مدتی دوباره همین اتفاق می افتد. در ضمن هیچ دردی ندارد و فقط برجستگی حس میشود. هنوز به دکتر مراجعه نکردم به نظرتون چه کار کنم که کامل خوب بشه؟
سلام،
من حدود یکهفته بود که در تخلیه ادرارم دچار مشکل بودم پس لز چند روز یه توده به اندازه گردو در ناحیه کنار واژن احساس کردم وبه پزشک مراجعه کردم وتشخیص کیست بارتولن رو بعد از معاینه دادند .مصرف یک دوره ۱۰روزه قرص سفکسیم ومترو نیدازول رو دادندواحتمال زیاده جراحی.مصرف قرص ها تمام شده ولی تغیری در سایز ایجاد نشده.درد والتهاب هم نداشتم.
سوال؟
ایا جراحی تنها راهه درمان هست
سلام دکتر سماسی من ۲۲ سالمه مجردم این کیست تو بدنم دراومده همنجوری که گفتن رفتم تو اب داغ نشستم و کست خود بخود تخلیه شد اما هنوز قرمزه و سفته چیکار کنم که دیگه عود نکنه و کلا درمان بشه لطفا بهم جواب بدید با تشکر
من چند وقت پیش دچار کیست بارتولن شدم اما به دکتر که مراجعه کردم هیچ روش درمانی به من نداد و گفت این کیست شایع است و تا زمانی که درد نداره کاریش نداریم بعد از چندماهی چنان درد گرفت که من حتی قدرت راه رفتن نداشتم و خودش طی چند روز تخلیه شد. بعد از یه ماه دوباره برآمدگیشو حس کردم اما خیلی سریع دردش شروع شد و رفتم بیمارستان و بعد از سه روز درد کشیدن عمل کردم. الان که از عملم دوماه میگذره دوباره برآمدگیشو حس میکنم اما درد نداره. چند روز پیشم به پزشک مراجعه کردم و به من ۴ تا قرص مترونیدازول داد که همزمان بخورم. و بهم گفت روزی چندبار تو تشت آب گرم بشین و کیست رو فشار بده . من واقعا الان میترسم دوباره درد بگیره و دیگه واقعا هم از درد شدیدش میترسم هم جراحی
چکار کنم؟ الان بار سوم هس که دچار این کیست شدم. یعنی من تا آخر عمرم هر یه ماهی باید این جریانو تحمل کنم؟؟
باسلام و احترام. خانم دکتر با توجه به اینکه بنده به تازگی به خارج از کشور (لهستان) سفر کرده ام و یکماه پیش ازدواج کرده ام، پیش از ازدواج دچار مقداری تورم در بارتولن بودم و پزشک درمانی را پیشنهاد نکرده بود، الان چند روز است که احساس درد و تورم بیشتر دارم. خواهشمند است با توجه به عدم آشنایی با محیط پزشکی این کشور، بنده را برای درمان ساده تر توضیه بفرمایید.
با تشکر
باسلام و احترام. خانم دکتر با توجه به اینکه بنده به تازگی به خارج از کشور (لهستان) سفر کرده ام و یکماه پیش ازدواج کرده ام، پیش از ازدواج دچار مقداری تورم در بارتولن بودم و پزشک درمانی را پیشنهاد نکرده بود، الان چند روز است که احساس درد و تورم بیشتر دارم. خواهشمند است با توجه به عدم آشنایی با محیط پزشکی این کشور، بنده را برای درمان ساده تر توضیه بفرمایید.
با تشکر
با سلام و خسته نباشید
من ٢ماهه که دقیقا یک هفته به پرویودم ابسه بارتلن دارم که بزرگ میشه و پر از عفونت که میرم دکتر و با سرنگ تخلیه میکنن و از بین میره ،الان دوباره نزدیک پریودمه و این اتفاق داره میوفته باید چیکار کنم؟
سفکسیم۴٠٠- و پنی سلین هم استفاده کردم ولی فایده برای عود دوباره نداره.
می تونم برات کاتتر بزارم
سلام وقت بخیر.خانم دکتر عزیز من چند روز پیش بعد از اپیلاسیون متوجه شدم تو قسمت انتهایی واژنم چیزی شبیه یک لوبیا بزرگ شده و درد خیلی کمی داره
به پزشک مراجعه کردم و بعد از معاینه گفتن ممکنه آبسه باشه و آنتی بیوتیک دادن بهم…ولی خیلی استرس دارم میترسم کیست بارتولن باشه….تو رو خدا راهنماییم کنید چیکار کنم؟
من 27 سالم هست و ازدواج نکردم
سلام من 32 سالم هست تقریبا 6 سال هست آبسه بارتولن دارم یه بار 2 سال قبل عمل کردم ولی دوباره 3 ماه بعد عمل عود کرد هربار که رابطه جنسی دارم دوباره عود میکنه آنتی بیوتیک مصرف میکنم. با تشکر
سلام می توانید برای درمان قطعی تَر موقعی که کیست دارید به مطب مراجعه کنید