تبخال تناسلی (هرپس) زنان: علائم و درمان

تبخال تناسلی که با نام هرپس تناسلی نیز شناخته می‌شود، معمولاً یک نوع عفونت مقاربتی به شمار می‌رود. بسیاری از افرادی که دچار این عفونت هستند هیچ‌گونه علائمی ندارند اما می‌توانند از طریق رابطه جنسی، عفونت را به دیگران منتقل کنند. علائم این عفونت در صورت بروز، می‌تواند دامنه تغییراتی از درد خفیف تا تاول‌های دردناک روی ناحیه تناسلی و نواحی اطراف آن داشته باشد. برای جلوگیری از بروز عوارض بیشتر لازم است این عفونت فوراً مورد درمان قرار گیرد.

تبخال تناسلی چیست؟

تبخال تناسلی یک نوع عفونت ناحیه تناسلی و پوست محیط اطراف آن است. این عفونت توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می‌شود. ممکن است باسن و مقعد نیز دچار این عفونت شوند. به طور کلی دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد که عبارتند از:

• ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1، علت معمول بروز تاول در نواحی اطراف دهان است. این ویروس همچنین دلیل بروز بیش از نیمی از موارد تبخال‌های تناسلی است.
• ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 که معمولاً فقط باعث بروز تبخال تناسلی می‌شود. گاهی اوقات این ویروس می‌تواند باعث بروز تبخال در ناحیه دهان نیز شود.

چگونه فرد به تبخال تناسلی مبتلا می‌شود؟

معمولاً تبخال تناسلی از طریق تماس پوست با پوست با فرد آلوده به ویروس هرپس سیمپلکس منتقل می‌شود. روش متداول انتقال این ویروس شامل رابطه جنسی واژنی، مقعدی و یا دهانی با فرد آلوده است. همچنین، این ویروس می‌تواند از طریق تماس نزدیک با ناحیه تناسلی آلوده به ویروس به فرد دیگر نیز منتقل شود.

علاوه بر این، ویروس هرپس سیمپلکس می‌تواند از طریق بریدگی یا شکافی در پوست سایر قسمت‌های بدن وارد شود. اگر ویروس از این طریق وارد بدن شود، ممکن است انگشتان، دست‌ها، زانوها و غیره تحت تأثیر قرار گیرند. البته، این اتفاق فقط در صورتی رخ می‌دهد که این نواحی با پوست آلوده‌ی فرد دیگری در تماس باشند.

علائم و نشانه‌های تبخال تناسلی چیست؟

اولین باری که فرد به ویروس هرپس سیمپلکس تناسلی آلوده می‌شود، به آن عفونت اولیه یا عفونت اولیه می‌گویند. در بعضی از موارد، عفونت اولیه می‌تواند باعث بروز علائم شود و در بعضی موارد نه. پس از اینکه عفونت اولیه بهبود می‌یابد، ویروس هرپس سیمپلکس هنوز در بدن فرد باقی می‌ماند و در یک عصب مجاور در حالت خاموش و غیرفعال قرار می‌گیرد. در برخی از افراد، ویروس در زمان‌های خاص فعال می‌شود و به پوست ناحیه‌ی عصبی مجاور منتقل می‌شود. اگر عفونت اولیه در ناحیه تناسلی اتفاق افتاده باشد، این فعالیت باعث روند عود علائم تبخال تناسلی می‌شود. همچنین، اگر عفونت اولیه در اطراف دهان رخ داده باشد، باعث عود تبخال در ناحیه دهان می‌شود.

آزمایش‌های تشخیصی

برای تهیه نمونه و آزمایش آن، پزشک ناحیه‌ای از پوست را زخم می‌زند تا بتواند نمونه‌برداری کند. این نمونه‌برداری و آزمایش می‌تواند تأیید کند که آیا عفونت، ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس بوده است یا خیر. همچنین ممکن است آزمایش نشان دهد که کدام نوع ویروس هرپس باعث بروز عفونت شده است. علاوه بر این، می‌توان به طور همزمان آزمایش‌هایی برای جستجوی سایر عفونت‌هایی که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند، نیز انجام داد. گاهی اوقات یک آزمایش خون نیز انجام می‌شود که می‌تواند مشخص کند که آیا شما در گذشته هم به عفونت ویروس هرپس مبتلا شده‌اید یا اینکه این اولین بار است که دچار آن شده‌اید. آزمایش خون همچنین می‌تواند نوع ویروس هرپس سیمپلکس را نیز مشخص کند.

روش‌های درمان تبخال تناسلی چیست؟

اقدامات کلی که ممکن است به تسکین علائم تبخال تناسلی کمک کنند عبارتند از:

• مسکن‌هایی مانند پاراستامول می‌توانند به تسکین درد کمک کنند.
• اگر در هنگام ادرار کردن احساس درد می‌کنید، در یک وان آب گرم بنشینید و ادرار کنید و یا جریان آب را روی ناحیه‎ی تناسلی بگیرید و ادرار کنید تا دردتان کم شود.
• پمادهای بی‌حس‌کننده ممکن است بتوانند خارش و درد را کاهش دهند. افرادی که در حین ادرار کردن احساس درد می‌کنند، می‌توانند حدود پنج دقیقه قبل از ادرار کردن پماد را روی ناحیه تناسلی خود بمالند.
• پیچیدن یک تکه یخ در یک حوله و یا استفاده از یک کیسه یخ و قرار دادن آن روی زخم به مدت 5 تا 10 دقیقه، ممکن است درد را تسکین دهد. یخ را به طور مستقیم روی پوست خود قرار ندهید زیرا این کار ممکن است باعث عارضه‌ی «یخ سوختگی» شود.
• مقادیر زیادی مایعات بنوشید. این کار ادرار شما را رقیق‌تر و در نتیجه دفع آن را راحت‌تر می‌کند.
• از مصرف صابون‌های معطر، وان کف و انجام این قبیل اقدامات خودداری کنید، زیرا این اقدامات می‌توانند تحریک‌کننده باشند. بهتر است زخم را با یک تکه پنبه و آب ساده و یا آب نمک تمیز کنید. خشک کردن ناحیه تناسلی با سشوار با درجه حرارت کم، ممکن است بهتر و راحت‌تر از استفاده از حوله و یا دستمال باشد.
• تا زمانی که زخم‌ها و تاول‌های ناحیه تناسلی درمان نشده‌اند، از داشتن رابطه جنسی اجتناب کنید.

داروی ضدویروسی

داروهای ضدویروسی بدن را از ویروس هرپس سیمپلکس پاک نمی‌کنند. این داروها تکثیر ویروس را متوقف می‌کنند. مصرف داروی ضدویروسی، مفیدترین روش برای دفعات اول ابتلا به بیماری و بروز علائم است. در صورتی ‌که این داروها در عرض پنج روز ابتدایی شروع بیماری مصرف شوند، شدت و مدت زمان علائم را کاهش می‌دهند. دوره مصرف داروهای ضدویروسی معمولاً پنج روز است؛ اما اگر تاول‌ها همچنان باقی مانده باشند، ممکن است مصرف آن برای چند روز دیگر تمدید شود.

ممکن است برای درمان عود بیماری تبخال تناسلی، دیگر نیازی به داروهای ضدویروسی نباشد؛ زیرا علائم در حالت عود بسیار خفیف‌تر از علائم دوره اولیه بیماری هستند و معمولاً فقط چند روز طول می‌کشند. با این حال اگر شما در هنگام عود بیماری، علائم شدیدی داشتید؛ می‌توانید یک دوره داروهای ضدویروسی را مصرف کنید. برای کاهش مدت زمان و شدت عود بیماری، به محض اینکه علائمتان شروع شد، مصرف دارو را آغاز کنید. برخی پزشکان داروهای ضدویروسی را تجویز می‌کنند که شما می‌توانید آن‌ها را در منزل نگه دارید و بلافاصله بعد از مشاهده اولین علائم عود، مصرف آن‌ها را آغاز کنید. شروع درمان به موقع می‌تواند به کاهش شدت علائم بیماری کمک کند.

اگر بیماری شما به صورت مکرر عود می‌کند، یک گزینه این است که هر روز داروی ضدویروسی را مصرف کنید. اکثر افرادی که هر روز دارو را مصرف می‌کنند، عود بیماریشان به طور کامل متوقف شده و یا شدت و تکرر آن به مقدار قابل ‌توجهی کاهش یافته است. به این روش، درمان جلوگیری کننده می‌گویند.

چگونه می‌توان از بروز تبخال تناسلی پیشگیری کرد؟

تا کنون واکسنی برای جلوگیری از ابتلا به تبخال تناسلی تولید نشده است. اما چندین اقدام وجود دارد که می‌تواند خطر ابتلا به تبخال تناسلی یا انتقال آن به دیگران را کاهش دهد. این اقدامات شامل موارد زیر می‌شود:

1. همواره برای برقراری رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید، حتی در مواردی که اندام‌های تناسلی فقط به هم نزدیک می‌شوند. این اقدام به دلیل این است که ممکن است فردی بدون آگاهی از وجود ویروس هرپس در خود، آن را به دیگران منتقل کند. اگرچه کاندوم به طور کامل در برابر ویروس هرپس محافظت نمی‌کند، اما می‌تواند میزان خطر را به طور قابل توجهی کاهش دهد.

2. از تماس نزدیک با فردی که دارای تبخال است خودداری کنید.

3. اگر شما دارای ویروس فعال هرپس هستید، به منظور جلوگیری از انتقال آن، از تماس جنسی با افراد دیگر خودداری کنید.

4. اگر فردی بداند که بیماری‌اش عود کرده است، مصرف منظم داروهای ضدویروسی می‌تواند خطر انتقال ویروس را کاهش دهد.

5. اگر همسر یک زن باردار به ویروس فعال هرپس مبتلا باشد، آن زن باید از برقراری رابطه جنسی با همسرش خودداری کند؛ زیرا اگر زن باردار دچار این بیماری شود، احتمال دارد نوزاد در حین زایمان طبیعی به این ویروس مبتلا شود.