واکسن به محافظت شما و کودکتان در برابر بیماریهای جدی، کمک میکند. به احتمال زیاد میدانید زمانی که باردار هستید، جنین داخل شکمتان در همه چیز با شما شریک است. این بدان معناست که زمانی که شما واکسن دریافت میکنید، فقط خودتان را در برابر بیماریها محافظت نمیکنید بلکه برخی از محافظتهای اولیه را برای کودکتان نیز فراهم میکنید.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6cdbe4″]
واکسیناسیون میتواند به محافظت شما و کودکتان در برابر برخی عفونتهای خاص که در دوران بارداری رخ میدهند کمک کند. همچنین واکسیناسیون کودک شما را در طول چند ماه اول زندگی و تا زمانی که خودش واکسن دریافت کند، در برابر عفونتها ایمن میکند. دریافت همه واکسنها در دوران بارداری بیخطر نیست. برای اطمینان از اینکه چه واکسنهایی در دوران بارداری بیخطر هستند، با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید. قبل از اینکه باردار شوید، از به روز بودن واکسیناسیون خود مطمئن شوید. برای دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید با شمارههای 02122683919– 02122683818– 02177839463 تماس حاصل نمایید.[/alert]
واکسیناسیون چیست؟
واکسیناسیون نوعی تزریق است که شامل یک واکسن میشود. واکسنها به محافظت شما در برابر برخی عفونتهای خطرناک کمک میکنند. شما به احتمال زیاد در زمانی که کودک بودید، واکسنهایی را دریافت کردهاید؛ اما این واکسنها به طور کامل و در تمام طول زندگی از شما محافظت نمیکنند. با گذشت زمان، اثرگذاری برخی واکسنهایی که در دوران کودکی دریافت کردهاید، متوقف میشود. بنابراین ممکن است لازم باشد در دوران بزرگسالی نیز واکسنهایی که با نام شاتهای تقویتکننده شناخته میشوند، دریافت کنید. همچنین ممکن است واکسنهای جدیدی تولید شده باشند که در زمان کودکی شما وجود نداشتند. برای اطمینان از اینکه واکسنهای موردنیاز را به طور کامل دریافت کردهاید یا خیر، با پزشک مشورت کنید.
چرا زنان باردار باید واکسینه شوند؟
ممکن است بسیاری از زنان متوجه این موضوع نباشند که ازنظر ایمنسازی و دریافت واکسن به روز نیستند و مستعد ابتلا به بیماریهایی هستند که میتواند به خودشان و جنین داخل شکمشان آسیب برساند. زنان باردار باید با پزشک خود صحبت کنند تا بفهمند به کدام واکسن نیاز دارند و اینکه باید این واکسنها را در دوران بارداری دریافت کنند و یا تا زمان تولد فرزندشان منتظر بمانند. ممکن است پزشک متخصص زنان و زایمان و یا ماما به شما توصیه کند که برخی واکسنها را بلافاصله بعد از تولد نوزاد، دریافت کنید. واکسیناسیون پس از زایمان به محافظت شما در برابر بیمار شدن کمک خواهد کرد. همچنین شما برخی از آنتیبادیها را از طریق شیر دادن به کودک خود منتقل خواهید کرد. در صورتی که قبل از بارداری و یا در دوران بارداری، برخی واکسنها را دریافت نکرده باشید؛ واکسیناسیون پس از زایمان، برای شما بسیار ضروری خواهد بود.
در دوران بارداری چه واکسنهایی میتوانم دریافت کنم؟
دریافت واکسنهای زیر برای زنانی که ممکن است در معرض خطر عفونت باشند، ایمن و بیخطر است:
- هپاتیت B: زنان بارداری که در معرض خطر بالای این بیماری قرار دارند و جواب آزمایش آنها برای این ویروس منفی بوده است، میتوانند این واکسن را دریافت کنند. واکسن هپاتیت B برای محافظتت مادر و کودک در برابر عفونت قبل و بعد از زایمان، استفاده میشود. برای مصونیت و ایمنی کامل، مجموعهای از سه مرحله واکسن موردنیاز است. بعد از اینکه واکسن در مرحله اول تزریق شد؛ پس از گذشت یک ماه، مرحله دوم و شش ماه بعد مرحله سوم تزریق میشود.
- آنفولانزا (غیرفعال): این واکسن میتواند از بروز بیماریهای جدی در مادر، در طول دوران بارداری جلوگیری کند. تمام زنانی که در طول فصل آنفولانزا باردار میشوند، باید این واکسن را دریافت کنند. در این مورد حتماً با پزشک خود صحبت کنید.
- کزاز/ دیفتری/ سیاه سرفه (Tdap): در دوران بارداری، ترجیحاً بین هفتههای 27 تا 36 حاملگی توصیه میشود؛ این واکسن کودک را در برابر سیاهسرفه محافظت میکند. اگر این واکسن در دوران بارداری تجویز نشد، باید بلافاصله بعد از تولد نوزاد انجام شود.
- روگام: آمپول روگام برای خانمهای بارداری توصیه میشود که گروه خونی آنها منفی و گروه خونی همسرشان مثبت باشد و گروه خونی جنین نیز مثبت تشخیص داده شود. وقتی جنین داخل شکم مادر قرار دارد پادتنهای مثبت نوزاد وارد بدن مادر میشوند و بدن مادر به این پادتنها واکنش نشان میدهد. این مادران باید آمپول روگام تزریق کنند تا از وقوع واکنش بین پادتنهای خود و جنینشان جلوگیری کنند. مادرانی که با این شرایط برای زدن آمپول روگام مراجعه نکنند، جنینشان سقط میشود و یا بسته به شدت حساسیت پادتنهای بدن مادر، جنین دچار آنمی شدید، ورم شدید کبد و پوست و بزرگ شدن قلب میشود و پس از تولد جان خود را از دست میدهد.
آیا واکسن بیخطر است؟
تمامی واکسنها ازنظر ایمنی و بیخطر بودن تحت نظارت سازمان غذا و دارو تست شدهاند. تمامی واکسنها ازنظر خالص بودن، قدرت و ایمنی بررسی شدهاند و سازمان غذا و دارو بر ایمنی هرکدام از واکسنها تا زمانی که در حال استفاده هستند، نظارت دارد. ممکن است برخی افراد نسبت به یک عنصر در یک واکسن، مانند عنصر واکسن آنفولانزا، آلرژی و حساسیت داشته باشند. این افراد تا زمانی که با پزشک خود مشورت نکرده باشند، نباید این واکسن را دریافت کنند.
آیا واکسن میتواند به جنین آسیب برساند؟
تعدادی از واکسنها، به خصوص واکسنهای که دارای ویروس زنده هستند نباید به زنان باردار تزریق شوند؛ زیرا ممکن است این ویروسهای زنده به کودک آسیب برسانند (واکسن ویروس زنده، با استفاده از سویههای زندهی یک ویروس ساخته شده است). برخی واکسنها را میتوان در سه ماهه دوم یا سوم حاملگی، به مادر تزریق کرد؛ در حالی که سایر واکسنها باید حداقل سه ماه قبل از باردار شدن و یا بلافاصله بعد از تولد نوزاد، تزریق شوند.
زنان باردار از دریافت چه واکسنهایی باید خودداری کنند؟
واکسنهای زیر به صورت بالقوه میتوانند به جنین منتقل شوند و ممکن است منجر به سقط جنین، زایمان زودرس و یا نقص تولد شوند.
- هپاتیت A: بیخطر بودن این واکسن مشخص نشده است، بنابراین از دریافت آن در زمان بارداری باید خودداری کرد. زنانی که در معرض خطر بالای ابتلا به این ویروس هستند باید در مورد خطرات و مزایای این واکسن با پزشک خود مشورت کنند.
- سرخک، اوریون، سرخجه (MMR): زنان بعد از دریافت این واکسن که دارای ویروس زنده است، باید حداقل یک ماه صبر کنند و سپس باردار شوند. اگر آزمایش اولیهی سرخجه نشان داد که شما نسبت به سرخجه ایمن نیستید، این واکسن را بعد از زایمان دریافت خواهید کرد.
- آبله مرغان: این واکسن که برای جلوگیری از آبله مرغان استفاده میشود، باید حداقل یک ماه قبل از بارداری تزریق شود.
- پنوموکوکال: از آنجا که ایمنی این واکسن مشخص نشده است، از تزریق آن در دوران بارداری باید خودداری شود؛ به جز برای زنانی که در معرض خطر ابتلا به این ویروس هستند و یا به یک بیماری مزمن مبتلا هستند.
- واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) و واکسن تزریقی غیرفعال شده فلج اطفال (IPV): نه واکسن ویروس زنده (OPV) و نه واکسن غیرفعال (OPV) فلج اطفال، هیچکدام برای زنان باردار توصیه نمیشود.
- واکسن HPV: این واکسن برای پیشگیری از ویروس پاپیلوم انسانی استفاده میشود و تزریق آن در دوران بارداری توصیه نمیشود.
بعد از واکسیناسیون، بروز چه عوارض جانبی انتظار میرود؟
عوارض جانبی ممکن است تا سه هفته بعد از دریافت واکسن رخ دهد. در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی حاد، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- هپاتیت A (آ): احساس درد و قرمز شدن در محل تزریق واکسن، سردرد، خستگی، واکنشهای آلرژیک شدید (در موارد بسیار نادر)
- هپاتیت B (ب): احساس درد در محل تزریق واکسن، تب
- آنفولانزا: قرمزی و تورم در محل تزریق که میتواند تا دو روز طول بکشد، تب
- کزاز/ دیفتری: تب درجه پایین، درد و تورم در محل تزریق
- سرخک: اوریون، سرخجه (MMR): جوشهای غیر واگیردار، تورم غدد موجود در گردن و گونهها، درد و سفتی مفاصل به مدت یک تا دو هفته بعد از دریافت واکسن
- آبله مرغان: تب، درد و یا قرمزی در محل تزریق، بروز جوش و یا برآمدگیهای کوچک به مدت سه هفته بعد از واکسیناسیون
- پنوموکوکال: تب، احساس درد در محل تزریق
- واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV): عوارضی ندارد
- واکسن تزریقی غیرفعال شده فلج اطفال (IPV): قرمز شدن، احساس درد و ناراحتی در محل تزریق