رحم در انتهای روده بزرگ و مثانه به واسطه چندین رباط ماهیچه در جای اصلی خود نگه داشته شده است . اگر بافت های نگهدارنده در محل خود به اندازه ای قوی نباشند یک یا چند اندام ممکن ایت از محل خود پایین بیفتند . در این حالت احساس می شود چیزی شکم داده می شود که پرولاپس یا افتادگی رحم نامیده می شود. در این مقاله قصد داریم درباره علل افتادگی رحم و روش های درمانی آن بیش تر صحبت نماییم.
علت افتادگی رحم چیست ؟
افتادگی رحم یا پرولاپس، معمولاً در خانم‌ها پس از دوران یائسگی رخ می‌دهد. آسیب به بافت‌های نگهدارنده رحم در دوران بارداری و هنگام زایمان، همراه با کاهش هورمون استروژن و تکرار فشار به رحم، می‌تواند عضلات کف لگن را ضعیف کرده و باعث افتادگی رحم شود. با بالارفتن سن، احتمال پیشرفت پرولاپس بیشتر می‌شود.
چاقی، کارکردن طاقت‌فرسا و کشیدگی ماهیچه‌های اول لگن، به عنوان مثال با کار سنگین فیزیکی، از فاکتورهای خطر برای ایجاد پرولاپس هستند.
عوامل زمینه ساز بروز افتادگی رحم
برخی از علل و عوامل وجود دارند که در بروز افتادگی رحم نقش زمینه ای دارند. یعنی افراد با این موارد احتمال مواجهه با این عارضه یعنی افتادگی رحم در آنها افزایش پیدا می کند. از جمله این موارد می توان عوامل زیر را نام برد:
- عوامل ژنتیکی
- افزایش سن زنان
- تجربه زایمان طبیعی
- کاهش وزن به صورت مکرر
- افزایش وزن به صورت مکرر
- انجام فعالیت های سنگین و پرفشار؛ برای مثال بلند کردن یا جابجا کردن ابزار های سنگین، وزنه برداری زنان، انجام فعالیت های ورزشی پرفشار مثل بدنسازی
- کاهش تحرکات جسمی
- یبوست های مزمن و طولانی مدت: یبوست های طولانی مدت موجب می شود که عضلات کف لگن فشار های شدیدی را متحمل شوند در نتیجه افتادگی رحم یکی از عارضه های ناشی از یبوست خواهد بود.
علائم افتادگی رحم چیست ؟
درجه و شدت افتادگی رحم متفاوت است . در افتادگی خفیف معمولا هیچ علامتی وجود ندارد اما اگر شدید باشد:
- بیمار احساس پری در مهبل و مجرای ادراری می کند .
- توده جلو آمده ، احساس سنگینی و درد خفیف در قسمت تحتانی پشت
- ناراحتی مبهم در لگن
- کمردردی که با بلند شدن شدت می یابد .
- مشکلات خالی کردن مثانه و ادرار
- یبوست
- بی اختیاری ادرار
- نشت ادرار در هنگام خندیدن ، عطسه یا سرف
- احساسی مانند نشستن روی یک توپ کوچک
باید توجه کرد که این نشانه ها صبح ها کمتر است اما در طول روز فرد مبتلا را بیشتر آزار می دهد.
افتادگی رحم چه عوارضی می تواند داشته باشد؟
در اثر بروز افتادگی رحم زنان با عارضه هایی روبرو می شوند که برای سلامتی شان بسیار خطرناک خواهد بود از جمله این عارضه ها:
بی اختیاری ادرار
در واقع در اثر افتادگی رحم، مثانه نیز دچار افتادگی می شود. در پی افتادگی مثانه بی اختیاری ادرار از جمله پیامد های منفی ای است که زنان تجربه خواهند کرد.
بروز عفونت های واژینال
زنانی که به افتادگی رحم و مثانه دچار می شوند از جمله مشکلاتی که گریبان گیر آن ها می شود بروز عفونت های واژینال، رحم و دهانه رحم و لگن می باشد.
چه راهکار هایی برای جلوگیری از بروز افتادگی رحم وجود دارد؟
روش‌های پیشگیری از افتادگی رحم برای زنان بسیار مهم است و می‌تواند به آنها کمک کند تا از این عارضه جلوگیری کنند. برخی از این روش‌ها شامل موارد زیر می‌شود:
- انجام تمرینات کگل: این تمرینات به تقویت عضلات کف لگن کمک می‌کنند و می‌توانند از افتادگی رحم جلوگیری کنند.
- انجام تمرینات تقویتی در ناحیه عضلات کف لگن: تمریناتی که به تقویت عضلات کف لگن کمک می‌کنند نیز می‌توانند از افتادگی رحم جلوگیری کنند.
- پرهیز از بلند کردن یا جابجایی وسایل سنگین: انجام این کارها می‌تواند باعث فشار زیاد بر روی عضلات کمر و لگن شود و احتمال افتادگی رحم را افزایش دهد.
- پرهیز از انجام فعالیت‌های سنگین ورزشی مانند وزنه‌برداری: انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین می‌تواند به افتادگی رحم منجر شود، بنابراین پرهیز از این فعالیت‌ها مهم است.
- انجام فعالیت‌های ورزشی معقول و کم‌فشار به صورت مداوم: ورزش‌های معقول و کم‌فشار می‌توانند به تقویت عضلات و جلوگیری از افتادگی رحم کمک کنند.
- حفظ وزن ثابت و جلوگیری از افزایش یا کاهش وزن به صورت مکرر و مداوم: تغییرات مکرر و ناگهانی در وزن می‌تواند به افتادگی رحم منجر شود، بنابراین حفظ وزن ثابت مهم است.
- درمان بیماری یبوست: درمان موثر بیماری یبوست می‌تواند از افتادگی رحم جلوگیری کند، بنابراین در صورت مواجهه مکرر با این بیماری، درمان مناسب آن اهمیت دارد.
با انجام این اقدامات و رعایت موارد فوق، می‌توانید از افتادگی رحم جلوگیری کرده و سلامتی خود را حفظ کنید.
انواع روش های تشخیص افتادگی رحم
برخی از زنان این پرسش را مطرح می کنند که افتادگی رحم چگونه تشخیص داده می شود. باید گفت روش ها و راهکار های مختلف تشخیصی وجود دارد که مهم ترین آنها :
معاینات لگنی و واژینال
زمانی که شما با علائم این عارضه به متخصصین مراجعه می کنید در مرحله ابتدایی تلاش می کنند که معاینات و ارزیابی هایی را در این بخش داشته باشند تا وضعیت قرار گیری رحم بررسی شود.
انجام تست پاپ اسمیر
در تست پاپ اسمیر می توانند با برداشت بخشی از مخاط دهانه رحم و واژن و انتقال آن به آزمایشگاه وضعیت بافت رحم زنان را مورد بررسی قرار دهند.
سونوگرافی
این راهکار در جهت مشاهده بخش های داخلی رحمی است تا وضعیت قرار گیری آن ارزیابی شود.
از دیگر روش های تشخیص می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- سی تی اسکن
- تست ادرار
- هیستوسالپنگوگرافی
- بیوبسی آندومتر پیلوگرافی
چه روش های درمانی برای افتادگی رحم وجود دارد؟
چندین روش برای درمان پرولاپس یا افتادگی رحم وجود دارد . در مورد پرولاپس ملایم درمان های هورمونی ممکن است کافی باشد .
قرار دادن رحم بند در داخل رحم به عنوان حجاب دیافراگم ممکن است به اندازه کافی به افتادگی رحم کمک کند . فیزیوتراپ ممکن است به تقویت ماهیچه های لگن شما اقدام کند و ناراحتی شما را کاهش دهد.
ممکن است پزشک متخصص تصمیم به جراحی شما بگیرد تا ارگانهایی که پایین افتاده اند را در محل قبلی و اصلی شان با جراحی قرار دهند.
درمان افتادگی رحم با جراحی
پزشک ممکن است برای ترمیم پرولاپس رحم جراحی را توصیه کند. جراحی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- جراحی با حداقل تهاجمی (لاپاروسکوپی) ممکن است گزینه ای باشد.
- ترمیم بافت های ضعیف لگن
این عمل جراحی عموماً از طریق واژن انجام می شود اما گاهی اوقات از طریق شکم نیز انجام می شود. جراح ممکن است برای پشتیبانی از اندام های لگنی ، بافت اهدا کننده یا یک ماده مصنوعی را بر روی ساختارهای ضعیف لگن پیوند بزند.
-
برداشتن رحم (هیسترکتومی)
هیسترکتومی ممکن است در موارد خاص برای پرولاپس رحم توصیه شود. هیسترکتومی به طور کلی بسیار ایمن است ، اما مانند هر جراحی عوارض ایجاد می کند.
با پزشک خود در مورد تمام گزینه های درمانی خود صحبت کنید تا مطمئن شوید خطرات و مزایای هرکدام را درک کرده اید تا بتوانید بهترین گزینه را انتخاب کنید.
آیا افتادگی رحم باعث نازایی زنان می شود؟
یکی از نگرانی‌ها و دغدغه‌هایی که زنان دارند، این است که آیا افتادگی رحم در باروری زنان نقش دارد یا خیر. برای پاسخ به این سوال باید گفت که بله، این عارضه می‌تواند در عدم باروری زنان تأثیرگذار باشد، اما به طور کامل موجب نازایی نمی‌شود. به عنوان مثال، متخصصین می‌توانند راهکارهایی ارائه کنند که علیرغم افتادگی رحم، بتوانید باردار شوید و حاملگی بدون خطری را پشت سر بگذارید. به همین دلیل توصیه می‌شود که در صورتی که افتادگی رحم روبرو هستید و می‌خواهید برای بارداری اقدام کنید، حتماً از بهترین متخصصین در این حوزه مشورت‌هایی را دریافت کنید.
در بخش‌های مختلف این مقاله، به توضیح مبسوط در خصوص موضوعات مختلف در زمینه افتادگی رحم پرداختیم. پیشنهاد می‌شود که اگر این موضوعات توانسته است پاسخی برای پرسش‌های شما باشد و مطالب مفید و کاربردی بودند، این مقاله را با کسانی که به هر دلیلی درگیر عارضه افتادگی رحم هستند به اشتراک بگذارید. از سوی دیگر، می‌توانید پرسش‌های پاسخ داده نشده در این مقاله را در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت به آنها پاسخ دهیم.
7 پاسخ
ضمن عرض سلام. من ٤ سال پيش با مش مثانه ام را بالا بردن و هنگامه رابطه جنسي درد دارم و هميشه عفونت و درد مثانه دارم اگر مش را در بيارم چطور ميشه.
با سلام بنده دختری 34 هستم قبلا ورزش سنگین انجام می دادم وبرای مدتی هست هیچ ورزشی انجام ندادم وومجددا دوباره شروع کردم که طی دوماا ه اخیر خونریزی قاعدگی زیاد دارموطی دو سه روز اول و بعد کم می شود و حدود پنج و شش روز زمان پریودی بنده است وو پنج و شش روز عقب ووجلو افتادگی سیکل قاعدگی دارم و جدیدا طی دوماه درد های در کمر و زیر شکم خود و سنگینی و درد کمر د ناحیه کمر و گویا یک چیزی فشار می اورد به واژن بنده ضمنا خانم دکتر بنده پرده بکارت دارم خیلی می ترسم وواسترس دارم و ریزش مو شدید و گر گرفتگی و کم تحملی و خستگی و زودرنجی مشکل من چی می تواند باشد بنده کم خونی و مشکل گوارشی ندارم . لطفا مرا راهنمایی کنید
با سلام خدمت خانم دکتر.ببخشید بنده چهل و نه سالم تفریبا یه سال است که فطع شده ام بعصی مواقع رحمم از وازن بیرون می اید .به نطر شما چه نوع عمل جراحی بکنم بهتره دیابت نوع دوم هستم ممنون
خارج كردن رحم اگر واقعا رحم بيرون مي ايد نه واژن
با صدای بلند حرف زدن و جیغ کشیدن و عصبی شدن و راه رفتن بعد از جراحی افتادگی چه تاثیرات سوئی دارد؟
سلام خان دکتر .مادر من ۷۱ ساله است و پرولاپس شدید دارد.و ما نگران عمل کردن ایشون هستیم،میترسیم تحمل عمل براشون سخت باشه .و میخواستیم از پساری واژینال استفاده کنیم .به نظر شما این کار خوبه؟ شما چه پیشنهادی دارین؟
سلام به مطب جهت معاينه ودر صورت مناسب بودن جهت پساري مراجعه كنيد