آیا قرص ضدبارداری باعث چاقی میشود؟

بسیاری از زنانی که قرص‌های ضد بارداری  مصرف می‌کنند از جلوگیری از بارداری ناخواسته بسیار راضی هستند اما آنها را مقصر افزایش وزن خود نیز می‌دانند. این یک واقعیت غیر قابل انکار است که قرص‌ها باعث افزایش وزن در برخی از زنان می‌شوند اما لزوماً در همه‌ی زنان دلیل اصلی نمی‌باشند. برخی زنان هنگامی که شروع به خوردن قرص‌های ضد بارداری می‌کنند دچار کمی اضافه وزن می‌شوند. این شرایط اغلب یک عارضه‌ی جانبی موقت است که ناشی از احتباس مایعات می‌باشد نه چربی اضافی.

اثرات احتمالی قرص های ضد بارداری بر افزایش وزن

احتباس مایعات

اینکه قرص‌های حاوی دوز بالای استروژن ممکن است باعث احتباس مایعات در بدن شوند را نمی‌توان انکار کرد، به خصوص اگر قرص دارای mcgm ۵۰ استروژن یا بیشتر باشد. دوزهای بالای استروژن مواد کلیه مانند رنین-آنژیوتانسین را که مسئول احتباس آب بوده و موجب احتباس سدیم (نمک) و در نهایت افزایش وزن می‌شوند را تحریک می‌کند. مطالعات انجام شده بر روی مقادیر مختلف قرص‌های ضد بارداری مبتنی بر استروژن نشان داده‌اند که قرص‌هایی که کمتر از mcgm ۲۰ استروژن دارند باعث کاهش وزن می‌شوند، قرص‌های mcgm ۳۰ تغییری در وزن ایجاد نمی‌کنند و یا موجب کاهش وزن جزئی می‌شوند، در حالی که قرص‌های mcgm ۵۰ منجر به احتباس مایعات و افزایش وزن می‌گردند.

تحریک اشتها

در طول سال‌ها، گزارش‌های متعددی درباره تأثیر قرص‌های ضد بارداری با دوز بالاتر بر مقاومت به انسولین، به خصوص در افراد مسن، منتشر شده است. حتی مطالعات اخیر نشان داده‌اند که قرص‌های فعلی می‌توانند منجر به افزایش سطح انسولین در بدن شوند. مقاومت به انسولین وضعیتی است که در آن، سطح انسولین در واکنش به کربوهیدرات افزایش می‌یابد و تمام انرژی به سلول‌های چربی منتقل می‌شود، که اساساً حتی با رژیم‌های کاهش وزن نیز مانع از کاهش وزن می‌شود.

همه زنانی که از قرص‌های ضد بارداری استفاده می‌کنند، مستعد ابتلا به مقاومت به انسولین نیستند. بنابراین، تمام زنانی که از این قرص‌ها استفاده می‌کنند، دچار افزایش وزن نمی‌شوند. با این حال، افرادی که تمایل به متابولیسم غیرطبیعی گلوکز دارند، ممکن است دچار اضافه وزن شوند. اگر یک زن با شروع مصرف قرص‌های ضد بارداری، افزایش وزن ناشی از دلایل دیگری را تجربه کند، باید احتمال مقاومت به انسولین در وی را در نظر بگیرد.

اگر از قرص ضد بارداری استفاده می‌کنید و بیش از 5% از اضافه وزن خود را در طول یک سال تجربه کرده‌اید، احتمالاً دلیل آن واکنش بدن به مقاومت به انسولین یا متابولیسم غیرطبیعی گلوکز است. بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا رژیم غذایی کم‌کربوهیدراتی را برای کنترل وزنتان در نظر بگیرید، زیرا مقدار بالای قند در وعده‌های غذایی می‌تواند تلاش‌های کنترل وزن را باطل کند.

مکانیزم های دیگر

در یک مطالعه درباره قرص‌ها نشان داد که یک فرمول حاوی دزوژسترل در نقش پروژسترون و مقدار کمتری استروژن موجب افزایش وزن بسیار کمتری در مقایسه با قرص حاوی نوراتیندرون می‌شود. این امر ممکن است نشان‌دهنده‌ی این باشد که نوع پروژسترون در افزایش وزن نقش دارد که احتمالاً ناشی از میزان کمتر مقاومت به انسولین است. یا می‌تواند ترکیبی از میزان استروژن کمتر و نوع پروژسترون باشد اما در هر صورت، میزان افزایش وزن کمتر بود.

مطالعات نشان داده اند که تاثیر قرص ضد بارداری بر وزن ناچیز است -اگر تاثیری داشته باشد. در عوض ممکن است مایعات بیشتری جمع شوند که به شما حس اضافه وزن به خصوص در سینه، باسن و ران‌ها می‌دهد. استروژن در قرص‌های ضد بارداری بر سلول‌های چربی تاثیر می‌گذارد و آنها را بزرگ‌تر می‌کند اما تعداد آنها را افزایش نمی‌دهد.

در موارد نادر ممکن است مصرف این قرص‌ها حجم عضله زنان را افزایش دهد که می‌تواند باعث اضافه وزن شود. این امر به خاطر اثر هورمون‌های جنسی مردانه است که ممکن است قرص در برخی زنان ایجاد کند. چه این عوارض جانبی با رفتن روی ترازو اثر خود را نشان دهند و چه با نگاه کردن در آینه متوجه چاق شدن خود شوید، به هر حال موجب ناراحتی می‌شود. مصرف قرص‌های با دوز پایین استروژن ممکن است تاثیر آن را کاهش دهد اما موجب افزایش خطر لکه بینی بین دو دوره‌ی پریود می‌شوند.

آیا قرص ضد بارداری باعث بزرگ شدن سینه می‌شود؟

با اینکه افزایش حجم سینه یکی از عوارض جانبی نادر قرص‌های ضد بارداری است، اما بیشتر زنان هیچ گونه علائمی را گزارش نمی‌کنند. در برخی موارد، ممکن است مقداری حساسیت به لمس ایجاد شود، اما افزایش قابل توجهی در اندازه سینه‌ها رخ نمی‌دهد.

این عارضه جانبی نادر است و بیشتر زنان متوجه هیچ تغییر قابل توجهی در حجم سینه‌های خود نمی‌شوند. دلیل این امر این است که دوز استروژن موجود در قرص بسیار کم است و به همین دلیل این تغییرات در سینه رخ نمی‌دهد. احتمال حساسیت به لمس در سینه در ابتدای شروع قرص بیشتر است، اما افزایش قابل توجهی در اندازه سینه‌ها نادر است.

اگر زنی این حالت را تجربه کرده و آن را ناراحت‌کننده یا نگران‌کننده می‌یابد، می‌تواند روش‌های دیگری را برای جلوگیری از بارداری که شامل استروژن نیست، امتحان کند. این شامل تزریق دپوپروورا، استفاده از پروتز سینه یا استفاده از روش‌های غیر هورمونی مانند آی یو دی است.

در نهایت، باید به دنبال عوامل دیگری که ممکن است باعث افزایش حجم سینه شوند، باشید. برخی از این عوامل شامل رشد طبیعی سینه‌ها در سنین جوانی و همچنین عوامل ژنتیکی هستند. بنابراین، در صورت بروز هر گونه نگرانی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض جانبی طبیعی قرص‌های ضد بارداری

اگرچه افزایش وزن و بزرگ شدن اندازه سینه عوارض جانبی رایج قرص‌های ضد بارداری نیستند، اما عوارض جانبی دیگری وجود دارند که معمولاً در چند ماه اول از شروع مصرف قرص برطرف می‌شوند. این عوارض شامل حالت تهوع، سردرد خفیف، خونریزی نامنظم بین دوره‌های پریود و حساسیت خفیف سینه می‌شوند. اگر این علایم شدید باشند یا برای مدت زمان طولانی ادامه داشته باشند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است پزشک شما قرص متفاوتی یا روش دیگری برای پیشگیری از بارداری پیشنهاد دهد.

بنابراین اگر ترس از افزایش وزن از مصرف قرص‌های ضد بارداری شما را منع کرده است، نگران نباشید. افزایش وزن بسیار غیر معمول نیست و اگر نگران عوارض جانبی هستید (که نباید باشید) همیشه می‌توانید روش‌های دیگری را بررسی کنید که عوارض جانبی کمتری دارند، تا زمانی که راه حل مناسبی را پیدا کنید.